Phân tích cốt truyện The Witcher – Nơi Tận Cùng Thế Giới

Chào các bạn, chắc hẳn các bạn còn nhớ Serie phân tích, so sánh những khác biệt giữa phim và truyện mà mình đã viết được chương đầu tiên: The Lesser Evil – Tội ác nhỏ hơn. Sau một thời gian gián đoạn để tập trung hoàn thành loạt bài phân tích tám tập phim, mình tiếp tục quay lại loạt bài so sánh này. Mục đích là giúp các bạn không, hoặc chưa có thời gian đọc truyện hiểu được chi tiết hơn những tình tiết mà do thời lượng phim không cho phép, hoặc do ý đồ của biên kịch mà đã bị lược bỏ ra trong quá trình chuyển thể. Như chính tác giả của bộ tiểu thuyết Witcher đã nói:

Dù cho tác phẩm chuyển thể có tốt đến mấy, nó vẫn luôn luôn tệ hơn tiểu thuyết gốc

Ở phần hai này, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu về chương The Edge Of The World – Tận Cùng Thế Giới, tương ứng với phân đoạn tại tập hai của Geralt trên phim, khi anh nhận một hợp đồng đi giết một con sylvan, và bị bắt giữ bởi một nhóm yêu tinh. Về cơ bản, đây tiếp tục là một tập phim mà nội dung chính bám tương đối sát với nội dung chương truyện, mình sẽ chỉ tập trung vào những chi tiết bị lược bỏ ra, hoặc bị thay đổi.

Đầu tiên là một câu nói cực kỳ đắt giá của Geralt mà khi lên phim đã bị lược đi:

Con người thích sáng tạo ra quái vật và quỷ dữ. Bởi vì như thế sẽ khiến họ có vẻ bớt man rợ hơn. Khi họ say khướt, lừa dối, trộm cắp, đánh đập vợ con, bỏ đói người già, khi họ bổ đôi một con cáo bị mắc bẫy bằng lưỡi rìu hay cắm tên khắp người con kỳ lân cuối cùng còn tồn tại, họ muốn nghĩ rằng con Bane đột nhập vào nhà giữa ban ngày tàn bạo hơn họ. Họ cảm thấy mình đỡ độc ác hơn. Họ thấy dễ sống hơn.

Đây là câu Geralt nói với Jaskier ngay sau khi gặp dân làng và nghe họ đồn đoán về đủ loại quái vật ăn trộm lương thực của họ, rốt cuộc thì con người liệu có thực sự tốt đẹp hơn những giống loài khác như họ đang nghĩ hay không?

Khi đụng độ với Torque, câu châm chọc “Mẹ mày ngủ với một con dê à” của Geralt không hề có trong truyện, mà người nói ra những câu châm chọc con sylvan là Jaskier. Geralt không hề nói ra một câu miệt thị nào, và luôn mắng Jaskier im mồm. Cá nhân mình không thích việc thay đổi này, bởi vì cho dù chỉ là một câu nói đơn giản, nhưng nó thể hiện sự khác biệt giữa Geralt và những con người thông thường, cụ thể ở đây là Jaskier.

Loài người luôn coi thường, kỳ thị và sỉ nhục mọi giống loài khác, coi mình là cao quý nhất và mọi giống loài khác đều là thấp kém. Sự thay đổi này vô tình làm xấu đi hình ảnh của Geralt, trong mắt con người thì Geralt cũng là một con quái vật thấp kém thôi, cớ sao Geralt lại có thể đi sỉ nhục một loài khác? Một trong số những điều mà mình trân trọng Geralt là anh không bao giờ kỳ thị hay sỉ nhục bất cứ giống loài nào, anh hiểu cái cảm giác bị coi thường, bị ghét bỏ là như thế nào đủ để không lặp lại điều đó. Dù là con quái vật ghê tởm nhất, anh có thể giết nó, nhưng coi thường và sỉ nhục thì không.

Thêm một chi tiết thú vị nữa bị loại khỏi phim: Đó là việc các dân làng cũng đã cố gắng đánh đuổi con sylvan theo cách thức của một “quyển sách cổ”, dạy họ rằng phải lừa nó bằng cách giả vờ ăn hạt dẻ để nó tới xin, rồi đưa cho nó một nắm bi sắt, nó sẽ ăn viên bi, gãy răng và chết. Một minh chứng khác cho suy nghĩ ngu dốt, ấu trĩ của loài người về các giống loài khác, họ nghĩ mình thông minh, cao quý nhất, nhưng không biết rằng chính loài elf, sylvan hay người lùn mới là những loài thông minh, hiểu biết hơn họ nhiều, chính loài người mới là những kẻ ngu dốt đi tin vào một quyển sách vớ vẩn, dạy họ những trò trừ tà phi lý, tôn thờ quyển sách đó là sách cổ nhưng hầu hết chẳng ai hiểu nó viết cái gì.

Và thế là họ mang đến cho con sylvan không chỉ một nắm bi, mà để chắc ăn là hẳn một… bao tải bi, tất nhiên nó không chết, và nó được vũ trang một cơ số đạn dược để chống trả kẻ nào tính đến bắt nó.

Thay vì màn đánh lộn cục súc vô học như trong phim, truyện có thêm một trò chơi khăm nho nhỏ mà Geralt dụ Torque chơi. Cá nhân mình rất thích chi tiết này, vì nó cho thấy rằng Geralt không chỉ là một sát thủ chuyên nghiệp, hay một tên đâm thuê chém mướn máu lạnh, mà anh hoàn toàn có thể làm tốt trong những tình huống cần tới mưu mẹo. Cũng thay thế câu nói cà khịa bị chế ra ở trên, thì câu mà Geralt dùng để cả khịa Torque là một câu khác, mà theo cá nhân mình, là hay hơn rất nhiều:

Những gì ngươi không muốn người ta làm với mình, thì đừng làm với người khác

Ở phân đoạn sau đó, cũng giống như trong phim, Geralt đề nghị Filavandrel học cách sống chúng với loài người, mua bán, trao đổi với họ, nhưng trong truyện, Filavandrel phản ứng cực đoan hơn trên phim, ông từ chối một cách gay gắt với một sự khinh bỉ vô cùng với loài người. Suy cho cùng thì, Filavandrel cũng đâu hơn gì con người: ảo tưởng về sự cao quý của mình, coi thường tất cả các giống loài khác, và chết vì lòng kiêu hãnh quá mức.

Mối liên kết giữa Jaskier và Geralt ở phân đoạn này trong truyện cũng được khắc họa rõ hơn, theo cá nhân mình thì đây chính là thời điểm mà mối quan hệ giữa hai người chính thức phát triển lên một tầm cao mới, họ chính thức coi nhau là bạn. Trong truyện, Geralt chấp nhận chết, anh chỉ có một yêu cầu là thả Jaskier đi. Filavandrel nói rằng ông ta không ngu, thả Jaskier thì hắn sẽ tìm kiếm người quay lại trả thù cho Geralt, và mọi chuyện sẽ phiền phức hơn, giết cả hai sẽ dễ dàng hơn nhiều.

Geralt cố gắng làm cho Filavandrel tin rằng anh và Jaskier không phải là bạn, và Jaskier sẽ cao chạy xa bay chứ còn lâu mới thèm quan tâm tới việc báo thù cho anh, mục đích của Geralt là muốn cứu Jaskier. Nhưng tay nhạc công, dù sợ run cầm cập, nhưng dứt khoát không chấp nhận điều đó, anh ta khẳng định rằng mình với Geralt là bạn, và thề sẽ trả thù nếu có ai giết Geralt. Khi Geralt nổi nóng và quát Jaskier im đi để được sống, tay nhạc công đã cứng cỏi lặp lại một câu nói đầy gai góc mà trước đó chính Geralt đã nói vào mặt Filavandrel:

Cha mẹ sinh ra ta một lần, và ta cũng chỉ chết một lần thôi

Những chi tiết rất nhỏ thôi, nhưng mình thấy khá quan trọng vì nó làm thay đổi hoàn toàn định kiến của chúng ta về một tay nhạc công nhát chết và vô tích sự, có lẽ nhà làm phim có ý để dành hình ảnh này cho Season 2 của phim chăng?

Một nhân vật rất thú vị, và là tâm điểm chính của mạch truyện, nhưng lại bị cắt khỏi phim là Lillie. Trong truyện, Lillie xuất hiện lần đầu tiên với vai trò là một nữ tiên tri trẻ bị câm rất được dân làng kính phục, cô giao tiếp thông qua một bà già luôn đi kè kè bên cạnh. Chính Lillie là người ngăn cấm dân làng không được giết Torque khi họ tìm cách trừ khử “con quỷ hay đi ăn trộm lương thực”. Và khi họ hỏi cô rằng, liệu họ có thể thuê một witcher để đuổi con quỷ đi không, cô đã trả lời rằng cô muốn “nhìn tên witcher một cái trước khi quyết định”.

Nhưng thực tế thì thân phận của Lillie không hề đơn giản như vậy, cô là hiện thân của Lyfia – Nữ Thần Đồng Cỏ – nữ thần đại diện cho sự sinh sôi, ban phát những mùa màng bội thu. Cô không yêu cụ thể một giống loài, hay một vương quốc nào, cô yêu mến và bảo trợ cho sự sống, cho thế giới này, luôn tìm cách hàn gắn, hoặc tạo ra những lằn ranh để những giống loài khác biệt có thể cùng tồn tại.

Mọi việc diễn ra trong câu chuyện này đều nằm trong sự sắp đặt của cô. Cô ở với dân làng là để cố gắng kiềm chế họ, ngăn cấm họ làm hại đến những loài khác, trong đó có Torque và nhóm yêu tinh của Filavandrel, ngược lại cũng cấm Filavandrel gây chiến với con người. Cô chỉ chấp nhận cho dân làng thuê Geralt khi đã gặp mặt, biết anh là ai, biết rằng anh sẽ không làm hại những giống loài vô tội.

Và nếu như trên phim, Geralt được tha mạng chỉ là do Filavandrel đổi ý, thì trong truyện không đơn giản như vậy, phải đến khi đích thân Nữ Thần Đồng Cỏ xuất hiện, thuyết phục và ra lệnh, thì nhóm Filavandrel mới thả người và rời đi. Nữ Thần Đồng Cỏ đóng vai trò như một người hòa giải, được tôn sùng bởi tất cả các giống loài, người có đủ sự thông tuệ, sự kiên nhẫn, và tình yêu thương để có thể lắng nghe, cảm thông tất cả mọi giống loài, và cô luôn cố gắng tìm ra cách để dàn xếp những bất hòa giữa họ.

Cũng chính nhờ Nữ Thần Đồng Cỏ, mối quan hệ giữa Geralt với nhóm yêu tinh do Filavandrel lãnh đạo không chỉ đơn thuần là miễn cưỡng bỏ qua cho nhau, mà họ đã thực sự thấu hiểu nhau, hai bên đều cùng chung một cảnh ngộ bị khinh thường, căm ghét, xua đuổi, cùng nếm trải đủ tủi nhục, bất công để đồng cảm với nhau. Câu từ biệt của Filavandrel cũng là một câu thoại mà mình rất tiếc khi bị cắt khỏi phim:

Vậy nên tạm biệt. Tạm biệt cho tới khi ta gặp lại nhau, vào cái ngày chúng ta xuống thung lũng để chết trong danh dự. Ngày đó chúng ta sẽ tìm ngươi, Toruviel và ta. Đừng để chúng ta thất vọng.

Lời từ biệt những cũng là một lời hẹn gặp lại thật hào hùng và bi tráng. Họ hẹn nhau một ngày sát cánh cùng chiến đấu, họ nhìn thấy trước một tương lai không thể tránh khỏi cho tất cả những giống loài khác biệt như họ, và họ hẹn nhau một ngày cùng sát cánh bên nhau đối mặt với cái chết, đối mặt với cái kết của cả giống loài mình.